Zuid-Afrika heeft aangekondigd dat bedrijven onder het nationale belastingstelsel een groter deel van hun uitstoot mogen compenseren met CO₂-certificaten. Deze wijziging, die naar verwachting in 2026 ingaat als onderdeel van de tweede fase van de CO₂-belasting, werd uiteengezet in de nationale begroting die op 12 maart werd gepresenteerd.
Close-up van een medewerker in een boomkwekerij die een zaailing plant in vruchtbare Zuid-Afrikaanse grond, met op de achtergrond een levendig bos. Afbeelding gegenereerd door AI.
De aangepaste regelgeving stelt bedrijven in staat om CO₂-compensaties in te zetten voor een groter deel van hun emissieverplichtingen. Voor industriële processen en diffuse emissies stijgt de grens van 5% naar 10%, terwijl voor verbrandingsemissies, zoals die uit transport, de drempel van 10% naar 15% stijgt. Deze aanpassingen zijn wel lager dan eerder voorgesteld in het discussiedocument van vorig jaar, waarin nog hogere percentages werden gesuggereerd.
Ondanks speculatie dat Zuid-Afrika voor naleving van de regels mogelijk ook internationale CO₂-certificaten zou toestaan, heeft de regering bevestigd dat uitsluitend binnenlands gegenereerde certificaten in aanmerking komen. Deze beslissing onderstreept de inzet van het land voor de ontwikkeling van een lokale CO₂-markt.
Lees meer: Microsoft verwerft 1,5 mln CO₂-certificaten uit bebossingsproject
Volgens marktkenners is de beslissing van de overheid om het gebruik van compensaties uit te breiden een erkenning van het huidige tekort aan binnenlandse CO₂-certificaten. Door een groter percentage van de uitstoot met compensaties te mogen dekken, zullen de nieuwe maatregelen naar verwachting investeringen in lokale CO₂-projecten stimuleren en broodnodige liquiditeit brengen in een markt die de afgelopen maanden relatief stil heeft gestaan.
TASC, een Zuid-Afrikaanse projectontwikkelaar die gespecialiseerd is in kooktoestellen en natuurprojecten, verwelkomde de wijzigingen en gaf aan dat deze voor ‘marktzekerheid’ zorgen en verdere projectontwikkeling zouden moeten aanmoedigen.
"Met meer duidelijkheid en marktrust dankzij grotere prijstransparantie is Zuid-Afrika goed gepositioneerd om internationaal kapitaal aan te trekken en de transitie naar een CO₂-arme economie te versnellen," aldus Storm Patel, commercieel directeur bij TASC.
Lees meer: Nigeria en Zuid-Afrika smeden strategisch partnerschap voor de CO₂-markt
Zuid-Afrikaanse bedrijven die onderworpen zijn aan de CO₂-belasting maken gebruik van het Carbon Offset Administration System (COAS) om hun emissieverplichtingen te beheren. Momenteel worden slechts drie standaarden erkend voor in aanmerking komende CO₂-compensaties: het Clean Development Mechanism (CDM), Verra’s Verified Carbon Standard (VCS) en de Gold Standard.
Voorafgaand aan de aankondiging van de begroting werd de prijs van COAS-compensaties op 11 maart door Quantum vastgesteld op 9 dollar per ton. De meest recente beleidswijzigingen zouden deze prijzen verder kunnen beïnvloeden, afhankelijk van hoe snel nieuwe projecten worden ontwikkeld om aan de toenemende vraag te voldoen.
Daarnaast heeft de overheid bevestigd dat compensaties uit projecten die vóór de invoering van de CO₂-belasting zijn goedgekeurd, geldig blijven tot en met 31 december 2028.
De bredere structuur van de CO₂-belasting blijft ongewijzigd, waarbij het tarief geleidelijk van 10 dollar (ZAR190) per ton CO₂-equivalent in 2024 naar 25 dollar (ZAR462) per ton in 2030 stijgt. Volgens Izak Swart, Director of Africa Tax and Legal bij Deloitte, "zijn deze [algemene tarieven] vaststaand en zullen ze in de toekomst waarschijnlijk niet veranderen."
Met deze laatste aanpassingen versterkt Zuid-Afrika zijn strategie voor CO₂-beprijzing, terwijl tegelijkertijd wordt gezorgd dat binnenlandse projectontwikkelaars van de toenemende vraag naar CO₂-compensaties profiteren. Terwijl de markt zich aanpast, zullen investeerders en bedrijven nauwlettend volgen hoe deze veranderingen de overgang van het land naar een CO₂-armere economie vormgeven.
Lees meer: Waarom CO₂-certificaten een slimmere investering zijn dan Bitcoin
Nu Zuid-Afrika zijn CO₂-belastingstelsel versterkt en de rol van compensaties uitbreidt, zal de vraag naar hoogwaardige CO₂-certificaten toenemen. Bij DGB Group lopen we voorop in natuurprojecten voor CO₂-compensatie. We ontwikkelen grootschalige projecten die niet alleen premium CO₂-certificaten genereren, maar ook essentiële ecosystemen herstellen en lokale gemeenschappen versterken. Voor bedrijven die door veranderende regelgeving navigeren en op zoek zijn naar effectieve duurzaamheidsstrategieën, zorgen onze CO₂-oplossingen niet alleen voor naleving, maar ook voor langdurige ecologische meerwaarde.
