Turkije heeft zijn langverwachte ontwerpregeling voor een nationaal emissiehandelssysteem (ETS) gepresenteerd. Daarmee wordt de basis gelegd voor een gefaseerde invoering van het systeem, gericht op sectoren met hoge uitstoot. De regeling biedt ruimte voor het gebruik van compensatie tot 10% en voorziet in sectorspecifieke toepassing.
Een luchtfoto die het contrast laat zien tussen de bruisende stedelijke skyline van Istanbul en het rustige groen van het Belgradbos. Afbeelding gegenereerd door AI.
De ontwerpregeling is gepubliceerd door het Ministry of Environment, Urbanisation and Climate Change en ligt tot en met 4 augustus ter publieke consultatie. Het bevat de operationele regels voor het Turkse ETS, waaronder de vereisten voor emissievergunningen, procedures voor de toewijzing van emissierechten en sancties bij niet-naleving.
Het nieuwe kader komt voort uit milieuwetgeving die eerder deze maand is aangenomen, waarin het ETS wordt aangewezen als een belangrijk instrument om de uitstoot van broeikasgassen in Turkije te verminderen. Volgens het ministerie zal de regeling ‘de procedures en principes definiëren voor de werking van het Turkse ETS’.
In eerste instantie zal het systeem van toepassing zijn op ondernemingen in categorie B en C: bedrijven die jaarlijks meer dan 50.000 ton CO₂-equivalent uitstoten. Onderwijs-, gezondheidszorg- en defensie-instellingen zijn uitgezonderd.
De regeling start met een proefperiode voor de jaren 2026 en 2027. Die dekt onder meer emissies uit elektriciteitsopwekking, cement-, aluminium-, staal-, ammoniak- en salpeterzuurproductie. Tijdens deze fase worden emissierechten kosteloos toegewezen. Daarna volgt de volledige implementatiefase (2028–2035), waarin zowel primaire als secundaire CO₂-markten operationeel worden.
Bedrijven zijn verplicht een uitstootvergunning voor vijf jaar aan te vragen en jaarlijks geverifieerde rapportages in te dienen over hun uitstoot en activiteiten. Ze moeten de gegevens minimaal tien jaar bewaren en hun rapportage volledig via officiële digitale platforms afhandelen. Grote uitstoters die de regels niet naleven, kunnen boetes krijgen tot ongeveer $2,5 miljoen (TRY10 miljoen).
Lees meer: Duurzaamheid: voorbeelden en tools voor een groener mkb
Maatregelen voor marktstabiliteit, zoals een reservemechanisme en de mogelijkheid om emissierechten te sparen of lenen, worden na de pilotfase ingevoerd. Opvallend is dat bedrijven vanaf dat moment tot 10% van hun nalevingsverplichting mogen invullen met Turkse CO₂-certificaten. Mehmet Kemal Demirkol van GTE Carbon noemt deze mogelijkheid ‘een welkome stap voor Turkse projectontwikkelaars’.
Tegelijkertijd uiten sommige partijen zorgen over het ontbreken van verplichte naleving tijdens de pilotfase, wat volgens hen kan leiden tot uitstel van dringend benodigde klimaatactie. Een bron stelt: ‘Het zou beter zijn als er in het tweede jaar van de pilotfase al gedeeltelijke naleving wordt geëist… anders komen veel bedrijven pas in 2028 écht in actie.’
Een andere opmerking gaat over het ontbreken van een strategie voor steenkool. ‘Het opnemen van steenkool in het ETS-kader is geen keuze, maar een noodzaak voor geloofwaardigheid, effectiviteit en langetermijndecarbonisatie.’
Ook zijn er zorgen over onduidelijkheid rond de criteria voor compensatie, kwaliteitsnormen voor certificaten, prijsmechanismen en het uitsluiten van CO₂-verwijdering zoals herbebossing uit de ontwerpregeling.
Ramazan Aslan van Life Climate roept bedrijven op de pilotfase serieus te nemen: ‘Het is verstandig om deze pilotperiode te benaderen als een systeem dat met alle elementen van kracht wordt—en om u daar nu al goed op voor te bereiden.’
Lees meer: Nestlé zet zich in voor herbebossing en CO₂-landbouwprojecten
Terwijl Turkije zich voorbereidt op de lancering van het nationale ETS (met nadruk op geloofwaardigheid, handhaving en marktmechanismen) is duidelijk dat wereldwijde CO₂-beprijzing richting hogere standaarden en grotere impact evolueert. In dit veranderende landschap zijn CO₂-certificaten die ecosystemen herstellen en gemeenschappen versterken niet langer een optie, maar een noodzaak. Daarin loopt DGB Group voorop. Als beursgenoteerd bedrijf aan Euronext ontwikkelt DGB grootschalige natuurprojecten die onafhankelijk worden gecertificeerd onder Verra en Gold Standard. Ze zijn ontworpen om CO₂-certificaten van hoge integriteit te leveren. De toekomst van CO₂-markten is gebaseerd op vertrouwen, transparantie en transformatie, en u kunt daar deel van uitmaken.
