De Europese Commissie (EC) heeft een nieuw milieuvoorstel gepresenteerd dat de vrijwillige CO₂-markt ingrijpend zou kunnen veranderen. Als het wordt aangenomen, zou de Europese Unie de grootste koper van door de VN erkende CO₂-certificaten kunnen worden, met een mogelijke vraag naar bijna 350 miljoen ton CO₂-equivalent tussen 2036 en 2040.
Het Białowieża-woud, op de grens van Polen en Wit-Rusland, is het oudste oerbos van Europa en een UNESCO-werelderfgoedlocatie. Het herbergt Europese bizons en andere zeldzame diersoorten. Afbeelding gegenereerd door AI.
Dit voorstel komt voort uit het ontwerp voor een wijziging van de Europese Klimaatwet, dat vorige week werd gepubliceerd. Daarin stelt de Commissie een reductiedoel van 90% voor de uitstoot van broeikasgassen tegen 2040 vast, ten opzichte van het niveau van 1990. In dit kader wordt voor het eerst de mogelijkheid geboden om ‘hoogwaardige internationale certificaten onder Artikel 6 van het Akkoord van Parijs’ in te zetten voor maximaal 3% van dat reductiedoel.
Hoewel de 3% gebaseerd is op de uitstoot in 1990, heeft de Commissie nog niet precies vastgelegd hoeveel ton CO₂ dit in absolute zin zal zijn. Een bron binnen de Commissie verklaarde: ‘De totale hoeveelheid hangt af van hoe de certificaten worden ingepast in het bredere beleidskader voor 2040.’
Toch circuleren er al schattingen. Volgens de interpretatie van Finland – uitgaande van een lineaire toename van 0% in 2036 naar 3% in 2040 – zou de EU ongeveer 347,6 miljoen ton CO₂-certificaten kunnen gebruiken in die vijf jaar. Dat zou meer zijn dan het huidige doel van Japan om 200 miljoen ton te gebruiken tegen 2040.
Adviesbureau ClearBlue Markets verwacht dat de vraag van de EU naar Artikel 6-certificaten in diezelfde periode ergens tussen de 315 en 378 miljoen ton zal liggen. Het Öko-Institut in Duitsland, met onder meer klimaatexpert Lambert Schneider, stelt dat dit aantal tegen 2050 zelfs kan oplopen tot 1 miljard ton.
Lees meer: Preparing for the future: How SMEs can align with net-zero targets
Noord-Europese landen reageren overwegend positief. ‘Het voorstel van de Commissie sluit aan bij de prioriteiten van Finland... Het biedt stabiliteit voor bedrijven die willen investeren in schone technologie’, aldus de Finse klimaatminister Sari Multala. Ook Zweden steunt het gebruik van Artikel 6 als flexibel instrument na 2030.
Niet alle lidstaten zijn het ermee eens. De Tsjechische premier Petr Fiala wees de doelstellingen volledig af en noemde ze onrealistisch en economisch onverantwoord. Zijn partij verklaarde via sociale media: ‘Wij gaan niet stemmen voor deze onhaalbare doelstellingen.’
Deze verdeeldheid onderstreept de politieke uitdagingen die het voorstel te wachten staan. Om wet te worden, moet het worden goedgekeurd door zowel het Europees Parlement als de Raad. De Deense regering, die momenteel het roulerend EU-voorzitterschap bekleedt, zal het wetgevingsproces begeleiden.
De erkenning van Artikel 6-certificaten door de Commissie wordt gezien als een mogelijk keerpunt voor klimaatfinanciering, met name in ontwikkelingslanden. ‘Dit is geen achterdeurtje, maar een praktische stap om klimaatfinanciering te sturen naar waar die het meest nodig is,’ aldus projectontwikkelaar South Pole.
Opvallend is dat de voorgestelde certificaten niet zullen worden geïntegreerd in het Europese emissiehandelssysteem (ETS), waarin internationale certificaten tot 2012 waren toegestaan. In plaats daarvan suggereren deskundigen dat de EU een nieuwe centrale inkoopfaciliteit kan opzetten om aankopen te bundelen en marktverstoringen te voorkomen.
Een aantal belangrijke procedurele stappen moet nog worden genomen, waaronder de toewijzing aan parlementaire commissies en de benoeming van een rapporteur. De eerste stemming wordt pas na het zomerreces verwacht. Intussen worden verdere effectbeoordelingen uitgevoerd, onder andere over de mogelijke rol van Artikel 6-certificaten en technieken voor CO₂-verwijdering binnen het bredere klimaatbeleid van de EU. Vermeldenswaardig is dat de EU van plan is om verwijdering van CO₂ in het ETS uitsluitend te beperken tot projecten binnen de EU, wat tot zorgen leidt over toekomstige tekorten wanneer het emissieplafond rond 2040 richting nul daalt.
Lambert Schneider waarschuwt dat alle certificaten die onder Artikel 6 worden gebruikt, strikt moeten voldoen aan de regels van het Akkoord van Parijs, in het bijzonder het verbod op het ‘bankieren’ van certificaten buiten de afgesproken periode: ‘De EU mag alleen certificaten gebruiken die zijn gegenereerd tussen 2036 en 2040.’ De uitkomst van deze onderhandelingen zal niet alleen het klimaatbeleid van de EU bepalen, maar ook de toekomst van de wereldwijde CO₂-markt vormgeven.
Lees meer: CO₂-markt op weg naar $1 biljoen in 2050
Nu de EU zich inzet voor alleen CO₂-certificaten van de hoogste kwaliteit, zal de toekomst van de markt worden bepaald door integriteit, controleerbaarheid en tastbare impact. DGB Group is gebouwd voor deze volgende fase. Als beursgenoteerd bedrijf op Euronext leveren wij natuurprojecten die voldoen aan de strengste internationale normen. Onze projecten zijn gecertificeerd door onder meer Verra en Gold Standard en richten zich niet alleen op emissiereductie, maar ook op ecosysteemherstel, biodiversiteit en lokale gemeenschapsontwikkeling. Nu de vraag stijgt en de eisen strenger worden, staat DGB klaar om de juiste certificaten te leveren. Ontdek hoe uw organisatie betrouwbare certificaten kan verkrijgen en tegelijk investeert in natuurherstel.
