Nu de wereld in rap tempo toewerkt naar klimaatneutraliteit, zoeken bedrijven van alle groottes – van mkb tot multinationals – via hun duurzaamheidsmanagers naar praktische oplossingen om hun CO₂-voetafdruk te verkleinen. Een van de meest veelbelovende instrumenten daarbij zijn CO₂-certificaten, waarmee bedrijven hun uitstoot kunnen compenseren door projecten te steunen die CO₂ uit de atmosfeer verminderen of verwijderen.
Een close-up van een blije boer in zijn boomgaard, naast een avocadoboom. Hongera Reforestation Project, DGB.
Een van de meest belangrijke – en vaak onbegrepen – componenten van deze strategie is CO₂-beprijzing. In de dynamische wereld van vrijwillige CO₂-markten helpt inzicht in hoe de prijs van CO₂-certificaten tot stand komt, bedrijven om beter geïnformeerde keuzes te maken. In tegenstelling tot gereguleerde markten met vaste prijzen, werken vrijwillige CO₂-markten met flexibele mechanismen, beïnvloed door projectkwaliteit, vraag, locatie en de opzet van de transactie zelf.
Deze gids biedt duidelijkheid. We leggen het verschil uit tussen spotprijzen en prijsafspraken voor toekomstige levering van CO₂-certificaten, onderzoeken de invloed van de kwaliteit van certificaten en lichten toe welke rol kopers spelen, evenals de projecten waaruit certificaten voortkomen – verspreid over uiteenlopende sectoren. Of u nu werkt aan een langetermijnstrategie voor CO₂-compensatie, onvermijdelijke uitstoot wilt aanpakken, of overweegt CO₂-certificaten te genereren via erkende initiatieven: inzicht in deze basisprincipes is essentieel.
We laten zien hoe u de werkelijke waarde van een ton CO₂ kunt beoordelen, hoe u de CO₂-markt navigeert en hoe u slimme, strategische keuzes maakt bij de aankoop van CO₂-certificaten. Met aandacht voor integriteit, impact en toekomstgerichtheid helpt dit artikel u om zowel uw investering als de milieubijdrage van uw organisatie te maximaliseren – of u nu inkoopt via de secundaire markt of via termijncontracten.
Laten we samen ontdekken hoe u uw rol in de transitie naar een CO₂-arme toekomst kunt plannen, beprijzen en inkopen.
Wat is een CO₂-certificaat?
Een CO₂-certificaat vertegenwoordigt een meetbare en verifieerbare afname van de uitstoot van broeikasgassen, gelijk aan 1 ton CO₂ of een equivalent daarvan in andere gassen. Deze certificaten worden gegenereerd door gecertificeerde CO₂-compensatieprojecten die CO₂ uit de atmosfeer verwijderen of voorkomen dat deze wordt uitgestoten. Voorbeelden zijn natuurprojecten gericht op bijvoorbeeld bebossing, herbebossing, agroforestry en energiezuinige kooktoestellen, of projecten voor hernieuwbare energie en energie-efficiëntie die het brandstofverbruik verminderen.
Een fabriek voor kooktoestellen. Hongera Energy Efficient Cookstoves Project, DGB.
In de context van vrijwillige CO₂-markten dienen deze certificaten als een flexibel en schaalbaar instrument waarmee bedrijven verantwoordelijkheid kunnen nemen voor hun CO₂-voetafdruk en onvermijdelijke uitstoot kunnen compenseren.
Lees meer: Toekomstbestendig investeren met CO₂-financiering
De opbrengsten uit de verkoop van CO₂-certificaten vormen een essentiële financieringsbron voor klimaatprojecten, die bovendien extra voordelen opleveren voor lokale gemeenschappen, zoals werkgelegenheid, onderwijs en gezondheidszorg. De inkomsten uit CO₂-certificaten maken het mogelijk om projecten op te schalen, verificatiesystemen te verbeteren en de positieve impact uit te breiden naar meer mensen en ecosystemen. De aankoop van CO₂-certificaten speelt daarmee een cruciale rol – niet alleen bij het terugdringen van uitstoot, maar ook bij het realiseren van bredere doelen voor duurzame ontwikkeling.
Hoe de prijs van CO₂-certificaten per projecttype en regio varieert
Inzicht in waarom CO₂-prijzen verschillen per projecttype en geografische locatie is essentieel voor elke organisatie die zijn CO₂-voetafdruk kostenefficiënt wil beheren. In vrijwillige CO₂-markten wordt de prijs beïnvloed door de aard van het compensatieproject, de locatie, bijkomende voordelen voor mens en natuur, en de geloofwaardigheid van de projectontwikkelaar.
Grafiek met het jaarlijkse aantal afgeboekte CO₂-certificaten, uitgesplitst per projectcategorie. De afgeboekte volumes van de afgelopen vijf jaar laten zien dat de focus sterk blijft liggen op een beperkt aantal projecttypes. Dit onderstreept hoe aanbodtrends prijsverschillen tussen projecttypes en regio’s beïnvloeden.
Het projecttype bepaalt de waarde
Niet alle projecten zijn van gelijke kwaliteit of bieden extra voordelen naast CO₂-reductie. Certificaten uit CO₂-verwijderingsprojecten – zoals herbebossing of biochar – leveren doorgaans een hogere gemiddelde prijs op dan certificaten uit CO₂-vermijdingsprojecten zoals hernieuwbare energie of methaanopvang. Dat komt doordat CO₂-verwijderingsprojecten daadwerkelijk CO₂ uit de atmosfeer halen, wat leidt tot een meetbaar en vaak blijvend effect op de wereldwijde emissiereductie. Bovendien leveren ze vaak aanvullende voordelen op, zoals werkgelegenheid en herstel van biodiversiteit.
Lees meer: Hoe DGB’s kookovenprojecten echt verschil maken
Uit recente rapporten blijkt dat CO₂-verwijderingscertificaten een belangrijk groeigebied vormen binnen de vrijwillige CO₂-markt. Het zijn certificaten uit projecten die daadwerkelijk CO₂ uit de atmosfeer halen en opslaan, zoals bebossing. Deze certificaten winnen aan populariteit, niet alleen vanwege hun blijvende effect, maar ook omdat ze goed aansluiten bij langetermijndoelen voor het klimaat. In 2024 lag de gemiddelde prijs van CO₂-verwijderingscertificaten 381% hoger dan die van traditionele emissiereductiecertificaten. Dat onderstreept de duidelijke voorkeur van de markt voor natuurprojecten met een verifieerbare en blijvende impact. Deze groeiende prijsverschillen tonen aan dat het projecttype – en met name het onderscheid tussen verwijdering en vermijding – een doorslaggevende factor is geworden in de waardebepaling van CO₂-certificaten.
Daartegenover staan certificaten uit oudere of minder strenge projecten, vooral projecten met verouderde technische specificaties. Die zijn vaak goedkoper, maar brengen voor de koper meer onzekerheid en reputatierisico met zich mee.
De locatie telt
De locatie van een CO₂-compensatieproject heeft een aanzienlijke invloed op de prijsstelling. Regionale factoren zoals infrastructuur, politieke stabiliteit en de beschikbaarheid van bos- of landbouwgrond beïnvloeden de uitvoeringskosten en het risicoprofiel van een project, en daarmee de waarde van het certificaat.
Daarnaast kunnen landen met ambitieuze CO₂-heffingen of een nationaal emissiehandelssysteem een indirect effect zien in hun vrijwillige CO₂-markten. Bedrijven zoeken in die context vaak naar kostenefficiëntere manieren om hun interne emissiedoelen te halen of om aan te sluiten bij het nationale milieubeleid en dat leidt tot extra vraag naar vrijwillige CO₂-certificaten.
Lees meer: Waarom we prioritaire gebieden zoals Afrika moeten herstellen
Andere factoren
Naast projecttype en locatie zijn er tal van technische factoren die de prijsbepaling van CO₂-certificaten op de markt beïnvloeden. Certificaten van hoge kwaliteit, afkomstig van projecten met strenge verificatiestandaarden, robuuste monitoring en aantoonbare milieueffecten, zijn doorgaans gewilder bij kopers.
Een belangrijke factor is het vintagejaar, oftewel het jaar waarin het betreffende CO₂-certificaat is gegenereerd. Certificaten met een recenter vintagejaar leveren vaak een lichte premie op, omdat de markt deze doorgaans als waardevoller beschouwt. Uit recente rapporten blijkt dat certificaten die in de afgelopen vijf jaar zijn uitgegeven, gemiddeld tegen een premie van 217% werden verkocht ten opzichte van oudere jaargangen. Dit onderstreept de toenemende voorkeur voor recentere milieuprojecten.
Ook de certificeringsstandaard speelt een rol. Certificaten die zijn uitgegeven onder streng gecontroleerde en door derden geverifieerde standaarden zoals Gold Standard of Verra, kennen doorgaans hogere prijzen vanwege de sterke methodologie, strikte controle en het vertrouwen van kopers.
Daarnaast kunnen aanvullende voordelen – zoals versterkte biodiversiteit, betere volksgezondheid of verbetering van de waterkwaliteit – de waarde van een certificaat verder verhogen. Kopers geven in toenemende mate de voorkeur aan hoogwaardige certificaten die niet alleen milieuwinst opleveren, maar ook een aantoonbare maatschappelijke impact hebben.
Tot slot is ook de transactiestructuur van belang. Of certificaten worden gekocht via de secundaire markt, via termijncontracten of als onderdeel van een bundel of portefeuille: het prijsniveau kan variëren afhankelijk van het volume, het moment van aankoop en de onderhandelingsvoorwaarden.
Een goed begrip van hoe de prijs van CO₂-certificaten varieert per projecttype en regio helpt kopers om certificaten te kiezen die aansluiten bij zowel hun budget als hun duurzaamheidsdoelen.
Hoe de prijsvorming van CO₂-certificaten werkt
Inzicht in de werking van CO₂-prijsbepaling is essentieel voor elk bedrijf dat een compensatieprogramma overweegt. In de vrijwillige CO₂-markt worden prijzen bepaald door talloze variabelen – niet door een centrale autoriteit. Elke aankoop van een CO₂-certificaat weerspiegelt daarom een unieke combinatie van omstandigheden die samenhangen met het specifieke compensatieproject, de kwaliteit ervan en de structuur van de transactie.
Lees meer: CO₂-belasting ontrafelen: hoe werkt het?
Vrijwillige versus verplichte markten
Waar verplichte markten gereguleerd zijn en deelname verplicht is (zoals het EU Emissions Trading System), staan vrijwillige CO₂-markten open voor elke organisatie die ervoor kiest om haar ecologische voetafdruk te compenseren. In deze vrijwillige markten is de prijs van CO₂-certificaten veel flexibeler. In 2024 was circa 80% van de wereldwijde vraag naar CO₂-certificaten afkomstig uit vrijwillige markten, waarbij in de diverse registers 176 miljoen certificaten werden afgeboekt.
Zo kan het compenseren van 1 ton CO₂ bij het ene project $5 kosten en bij een ander $25. Hoe dat komt? De prijs wordt beïnvloed door meerdere factoren: het projecttype, de verificatiestandaard, het vintagejaar, de locatie en de bijkomende voordelen. Een hernieuwbaar energieproject in India kan relatief goedkope certificaten aanbieden, terwijl een herbebossingsproject met duidelijke voordelen voor duurzame ontwikkeling en risicobeperking in Kenia een hogere prijs kan vragen vanwege de hogere kwaliteit en impact van de CO₂-certificaten. In 2024 betaalden kopers gemiddeld zo’n $5 extra per beoordelingsniveau voor hooggewaardeerde ARR-projecten (herbebossing, bebossing en revegetatie).
De rol van projectkwaliteit en bijkomende voordelen
Kopers van CO₂-certificaten zijn in toenemende mate op zoek naar hoogwaardige certificaten die garantie bieden qua blijvendheid van effecten, additionaliteit en verifieerbaarheid. Deze certificaten zijn vaak afkomstig van individuele projecten met robuuste methodologieën, transparante rapportage en zekerheden zoals een bufferpool of bufferreserves om het risico op terugdraaiing op te vangen. In de afgelopen jaren is meer dan 55%–60% van de afgeboekte certificaten beoordeeld door externe partijen zoals Sylvera, wat wijst op een bredere verschuiving in de markt richting transparantie en betrouwbaarheid in beoordelingen.
Lees meer: Van de grond tot in de ruimte: DGB’s impact in Oeganda
Projecten die ook bredere milieu-impact opleveren, brengen hogere prijzen op en zijn sterker in trek. Aanvullende voordelen worden zelfs steeds vaker een strategisch onderscheidend kenmerk voor kopers van CO₂-certificaten, die onder druk staan om zowel hun milieubewustzijn als maatschappelijke waarde aan te tonen. CO₂-certificaten die gecertificeerd zijn om bijkomende milieu- en sociale voordelen te leveren – zoals biodiversiteitsbehoud, gemeenschapsontwikkeling of toegang tot schoon drinkwater – kennen een aanzienlijke prijspremie. Volgens het rapport van Ecosystem Marketplace uit 2023 lagen de prijzen van certificaten uit projecten met ten minste één certificering voor aanvullende voordelen 78% hoger dan die zonder dergelijke certificering.
Uit rapporten blijkt dat CO₂-certificaten uit natuurprojecten naar verwachting de grootste groei zullen laten zien in de komende jaren. Bron: https://www.senken.io/academy/pricing-of-carbon-credits
Andere factoren die de prijs van CO₂-certificaten beïnvloeden zijn onder meer het gebrek aan aanbod in specifieke sectoren, concurrentie op de secundaire markt en de huidige werkwijzen van certificeringsprogramma’s en hun administratieve structuren. De volwassenheid van de CO₂-markt, de mate van gebruiksgemak bij transacties en de beschikbaarheid van termijncontracten dragen allemaal bij aan prijsvolatiliteit of -stabiliteit in de tijd. Ondanks de toename van prijsafspraken voor toekomstige levering blijft de spotmarkt dominant – al is die nog steeds sterk gefragmenteerd en weinig transparant.
Kortom, de prijs van een CO₂-certificaat is geen vast getal – het is een afspiegeling van het vertrouwen, de transparantie en de tastbare voordelen van het onderliggende compensatieproject.
Spotprijzen versus termijncontracten
Bij het opstellen van een CO₂-strategie is het essentieel om het verschil te begrijpen tussen de spotprijs en de prijs bij afspraken voor toekomstige levering van CO₂-certificaten. Dit inzicht is cruciaal voor budgettering, strategie en risicobeheer. Beide prijsmechanismen bieden verschillende voordelen, structuren en gevolgen voor kopers van CO₂-certificaten – vooral voor organisaties die een groeiende portefeuille aan certificaataankopen beheren.
De spotprijs van CO₂-certificaten
De spotprijs van een CO₂-certificaat verwijst naar het actuele marktbedrag voor certificaten die direct geleverd en afgeboekt kunnen worden. Deze certificaten zijn al geverifieerd en uitgegeven door een erkend certificeringsprogramma en vertegenwoordigen emissiereducties of -verwijderingen die al daadwerkelijk hebben plaatsgevonden.
Lees meer: CO₂-beprijzing: mondiale oplossingen voor een mondiale uitdaging
Voor veel kopers van CO₂-certificaten, met name organisaties die hun daadwerkelijke uitstoot van het afgelopen jaar willen compenseren, bieden spotcertificaten een eenvoudige oplossing. Na aankoop kunnen deze certificaten direct worden afgeboekt, waardoor ze ideaal zijn voor onmiddellijke transacties met een hoge mate van zekerheid. Bovendien beperken ze het risico op falende projecten, omdat het milieueffect al is gerealiseerd.
De prijzen van spotcertificaten kunnen echter wel schommelen, omdat ze afhankelijk zijn van het actuele marktaanbod, seizoensgebonden vraag en de reputatie van het CO₂-compensatieproject. Zo kan een stijgende vraag naar hoogwaardige certificaten met aantoonbare aanvullende voordelen – zoals verbeterde toegang tot gezondheidszorg of bescherming van waterkwaliteit – op de secundaire markt de prijs van CO₂-certificaten flink opdrijven.
Prijsafspraken voor toekomstige afname
Daarentegen houdt het hanteren van prijsafspraken voor toekomstige levering van CO₂-certificaten in dat certificaten worden vastgelegd voordat ze zijn uitgegeven – vaak terwijl het CO₂-compensatieproject zich nog in ontwikkeling bevindt of net is gestart. In deze constructie verplicht de koper zich nu tot een toekomstige aankoop van CO₂-certificaten tegen een vooraf vastgestelde prijs, meestal via termijncontracten of vergelijkbare juridische afspraken. Deze aanpak is vooral aantrekkelijk voor bedrijven die hun prijzen willen vastzetten en willen plannen voor langetermijndoelen op het gebied van emissiereductie.
Een belangrijk voordeel van aankopen die in het vooruit worden afgesloten is dat ze helpen bij het stabiliseren van kostenschattingen voor een project, vaak gepaard gaan met een vooraf overeengekomen korting en bescherming bieden tegen toekomstige prijsstijgingen. Dit is met name waardevol voor bedrijven die verwachten dat hun onvermijdelijke emissies zullen toenemen of die zich voorbereiden op mogelijke toekomstige reductieverplichtingen.
Tegelijkertijd brengen dit soort afnameovereenkomsten voor de toekomst ook bepaalde risico’s met zich mee, zoals het risico op terugdraaiing, natuurrampen of zelfs dubbele claims als het proces niet goed wordt beheerd. Om dit op te vangen, bevatten de meeste geloofwaardige projecten mechanismen zoals een bufferreserve, bufferreservecertificaten of een collectieve bufferreserve – gedeelde zekerheden die een minimale garantie bieden tegen verlies of ongeldigverklaring.
Uiteindelijk ondersteunt forward pricing de vroege financiering van natuurprojecten en biedt het essentiële inkomsten uit CO₂-certificaten voor projecten. Het is een strategische keuze voor organisaties die bereid zijn enig risico te nemen in ruil voor meer langetermijnzekerheid, kostenvoordeel en toegang tot unieke, individuele CO₂-certificaten.
Ontdek meer over spotprijzen vs termijncontracten in onze factsheet
Spotprijzen versus termijncontracten: wat past het best bij uw bedrijf?
Kiezen tussen spotaankopen of prijsafspraken voor toekomstige levering van CO₂-certificaten draait niet om het vinden van de ‘beste’ optie in het algemeen: het gaat erom een strategie te kiezen die past bij de risicobereidheid, liquiditeit en doelen op het gebied van duurzaamheid van uw organisatie. Beide opties kunnen een waardevolle rol spelen in een veerkrachtig en effectief compensatieprogramma.
Spotcertificaten: flexibiliteit en zekerheid
Spotcertificaten zijn ideaal voor bedrijven die snel resultaat willen behalen met minimale complexiteit. Bij een aankoop tegen de spotprijs schaft een organisatie CO₂-certificaten aan die al zijn geverifieerd en waarbij de emissiereductie of -verwijdering reeds heeft plaatsgevonden. Deze certificaten kunnen direct worden afgeboekt om daadwerkelijk uitgestoten CO₂ te compenseren, wat ze zeer geschikt maakt voor jaarlijkse rapportages of het behalen van kortetermijndoelstellingen.
Spottransacties zijn met name aantrekkelijk voor mkb-bedrijven met beperkte planningscapaciteit of voor organisaties die kleinere hoeveelheden CO₂ willen compenseren. Ze brengen bovendien minder risico met zich mee, waardoor ze een waardevol instrument zijn om snel zichtbare actie en impact te laten zien, zonder wachttijd.
Lees meer: SME carbon footprints: a practical guide
Kopers die compleet afhankelijk zijn van spotcertificaten kunnen echter worden blootgesteld aan marktvolatiliteit en hoge spotprijzen. Plotselinge schommelingen in de markt voor CO₂-certificaten, beperkte beschikbaarheid van hoogwaardige certificaten of een onverwacht tekort op het laatste moment kunnen de prijzen van CO₂-certificaten sterk opdrijven, vooral bij populaire projecttypen zoals herbebossing.
Een boomkwekerij met jonge zaailingen in Kenia. Hongera Reforestation Project, DGB.
Termijncertificaten: planning en prijsstabiliteit
In tegenstelling tot spotcertificaten biedt het maken van prijsafspraken voor toekomstige levering van CO₂-certificaten een strategische manier om toekomstige levering veilig te stellen en prijsvoordelen vast te leggen. Deze certificaten worden vooraf overeengekomen, vaak al jaren voordat de levering plaatsvindt. Hoewel de CO₂-reductie of -verwijdering op dat moment nog niet heeft plaatsgevonden, garandeert het contract levering in de toekomst.
Dit is vooral waardevol voor bedrijven die hun inspanningen op het gebied van duurzaamheid willen opschalen of zich verbinden aan meerjarige emissiedoelstellingen. Met forward pricing kunnen organisaties zich beschermen tegen onvoorspelbare prijsstijgingen, zodat hun aankopen van CO₂-certificaten op de lange termijn financieel haalbaar blijven.
Lees meer: CO₂-certificaten van hoge kwaliteit versus gewone CO₂-certificaten
Daarbij moet worden opgemerkt dat het vastleggen van dit soort transacties gepaard gaan met bepaalde risico’s. Omdat de certificaten zijn gekoppeld aan verwachte resultaten, bestaat er altijd een risico op vertraging of het (gedeeltelijk) uitblijven van de beloofde impact. Beheersmaatregelen zoals bijdragen aan een bufferreserve, grondige projectgebonden risicobeoordelingen en verzekering door derden zijn dan ook essentieel. Betrouwbare projectontwikkelaars pakken dit aan met formele plannen, behoudende uitgangsscenario’s en deelname aan buffermechanismen die eventuele tegenvallers kunnen opvangen.
Een hybride aanpak: het beste van twee werelden?
Inzicht in de verschillen tussen spotprijzen en prijsafspraken voor toekomstige levering van CO₂-certificaten helpt bedrijven om een strategische aanpak te kiezen voor het beheren van hun emissiekosten en langetermijndoelstellingen op het gebied van duurzaamheid. Veel toonaangevende kopers van CO₂-certificaten kiezen voor een gecombineerde strategie. Zo kan een bedrijf bijvoorbeeld een deel van zijn compensatiebehoefte invullen via spotaankopen (om directe, onvermijdelijke emissies te compenseren) en tegelijkertijd een langetermijncontract afsluiten voor toekomstige levering van certificaten afkomstig van een nieuw project met sterke technische specificaties en bijkomende voordelen voor duurzame ontwikkeling.
Lees meer: Hoe verduurzaamt u uw bedrijf?
Deze strategie biedt een evenwicht tussen flexibiliteit en vooruitdenken: u profiteert van prijsstabiliteit en behoudt tegelijkertijd toegang tot individuele projecten die aansluiten bij uw merk en de waarden van uw stakeholders. Bovendien spreidt u het risico door minder afhankelijk te zijn van één leveringsschema of marktontwikkeling.
Kortom, de juiste aanpak hangt af van uw doelstellingen. Hecht u waarde aan zekerheid, eenvoud en directe impact? Dan zijn spotcertificaten waarschijnlijk de veiligste keuze. Bent u daarentegen bezig met het opbouwen van een langetermijnstrategie voor CO₂-compensatie die aansluit op meerjarige doelstellingen, en wilt u bijdragen aan de vroege ontwikkeling van veelbelovende milieuprojecten? Dan zijn prijsafspraken voor toekomstige levering van CO₂-certificaten mogelijk de meer verstandige keuze.
Factoren die de prijs van CO₂-certificaten in 2025 beïnvloeden
Naarmate we dieper het decennium ingaan, veranderen de krachten die de prijs van CO₂-certificaten bepalen in rap tempo. Voor bedrijven die actief zijn op de vrijwillige CO₂-markt – waarvan wordt verwacht dat deze tegen 2030 een waarde van $50 miljard bereikt (vergeleken met $4,73 miljard in 2025) – is het cruciaal om op de hoogte te blijven van de factoren die van invloed zijn op de prijsontwikkeling. In 2025 variëren deze factoren van mondiale beleidswijzigingen tot marktvraag, risicoperceptie en veranderende verwachtingen over wat een hoogwaardig certificaat precies inhoudt. Inzicht in deze ontwikkelingen, zoals de vraag op de markt, veranderingen in regelgeving en de kwaliteit van projecten, is essentieel om weloverwogen keuzes te maken bij de inkoop van CO₂-certificaten.
Stijgende vraag en toezeggingen voor klimaatneutraliteit
Een van de belangrijkste factoren die de prijs van CO₂-certificaten aandrijven, is de enorme toename in vraag. Nu steeds meer bedrijven zich committeren aan klimaatneutraliteitsdoelstellingen, groeit de behoefte aan CO₂-compensatie, en dan vooral aan CO₂-verwijdering, sneller dan het aanbod. Het aantal ingetrokken certificaten stabiliseerde rond de 176 miljoen in 2024, maar onderliggend verschuift de vraag sterk richting duurzame verwijderingsprojecten en initiatieven met een hoge mate van integriteit. Dit heeft geleid tot aanzienlijke prijsstijgingen, zowel in gevestigde als opkomende projectcategorieën.
Lees meer: Waarom CO₂-certificaten een slimmere investering zijn dan Bitcoin
Nu steeds meer organisaties hun CO₂-uitstoot willen compenseren, neemt de concurrentie om hoogwaardige certificaten toe. Dit geldt met name voor kopers die prioriteit geven aan certificaten met aantoonbare additionaliteit, blijvende impact en bijkomende voordelen. In 2024 kozen niet-anonieme kopers steeds vaker voor projecten met hogere Sylvera-scores en lagere leveringsrisico’s. De markt begint projectontwikkelaars te belonen die niet alleen geverifieerde reducties leveren, maar ook meetbare milieu-impact.
Schaarste aan hoogwaardige CO₂
In veel sectoren is er een duidelijke schaarste aan hoogwaardige CO₂-certificaten. Deze worden doorgaans gegenereerd door projecten met strenge verificatieprotocollen, heldere emissiedoelstellingen en goed gefinancierde bufferreserves om het risico op reversibiliteit af te dekken. Verwacht wordt dat kopers tegen 2030 tussen de $25 en $30 per ton zullen betalen, waarbij de prijsstijging vooral wordt gedreven door de toenemende vraag naar kwaliteitscertificaten en zorgen over een beperkt aanbod.
Grafiek met spotprijzen van ARR-credits (voor projecten met prijsnoteringen in de afgelopen 12 maanden).
Het ontbreken van aanbod in bepaalde categorieën – zoals energie-efficiëntieprojecten of innovatieve CO₂-verwijderingstechnologieën – zorgt eveneens voor opwaartse druk op de prijzen. Bedrijven die grote hoeveelheden CO₂-uitstoot willen compenseren uit moeilijk te verduurzamen sectoren, concurreren steeds vaker om een beperkt aanbod van betrouwbare CO₂-certificaten.
Invloed van CO₂-belasting en veranderende regelgeving
Het bredere beleidslandschap beïnvloedt eveneens de handel in CO₂-certificaten. De opkomst van nationale CO₂-belastingen en de uitbreiding van verplichte emissiehandelssystemen zetten bedrijven ertoe aan om flexibelere alternatieven te zoeken binnen de vrijwillige CO₂-markten. Zo overschreed de prijs in het Californische Cap-and-Trade-systeem in 2024 de $40 per ton, wat een referentie werd voor prijsstelling in de vrijwillige markt. Naarmate regelgeving strenger wordt, gebruiken organisaties de aankoop van CO₂-certificaten steeds vaker om hun interne reductiestrategieën aan te vullen en in lijn te blijven met de milieu-eisen van hun bedrijf of rechtsgebied.
Deze trend is vooral relevant in landen waar bedrijven te maken hebben met schaduwprijzen of interne CO₂-administratie. Naarmate de kosten van uitstoot stijgen, neemt ook de stimulans toe om te investeren in CO₂-compensatie, vooral in certificaten die scherp geprijsd zijn en minder potentiële risico’s met zich meebrengen.
Toenemende volwassenheid van de markt wat termijncontracten betreft
Het toenemende gebruik van termijncontracten voor de aankoop van CO₂-certificaten in de toekomst brengt een nieuw niveau van volwassenheid in de markt. Veel kopers van CO₂-certificaten leggen prijzen al jaren van tevoren vast en verzekeren zich daarmee van de levering van innovatieve klimaatprojecten die nog in ontwikkeling zijn. Deze contracten helpen om budgetten te stabiliseren, maar zijn wel afhankelijk van de geloofwaardigheid van de projectontwikkelaar en de aanwezigheid van waarborgen, zoals een minimale garantie, bijdragen aan een bufferreserve of een mechanisme voor prijsindexering.
Steeds meer kopers voeren grondiger due diligence uit: ze analyseren bijvoorbeeld de kredietperioden, de baselinemetingen van uitstoot en zelfs juridische elementen zoals exclusieve claimclausules om dubbele claims of dubbele uitgifte te voorkomen. Deze ontwikkeling duidt op een verschuiving naar verantwoordelijker aankoopgedrag en een groeiend bewustzijn van risicoanalyse per project.
Economische omstandigheden en marktsentiment
Tot slot mogen bredere economische factoren niet over het hoofd worden gezien. Inflatie, geopolitieke instabiliteit en stijgende kosten voor projectuitvoering beïnvloeden de hoeveelheid inkomsten uit CO₂-certificaten die nodig zijn om projecten rendabel te maken. Zo verhogen projectontwikkelaars in regio’s met hoge inflatie hun prijzen om de stijgende operationele kosten te weerspiegelen. Als de operationele kosten voor een bosbouw- of landgebruiksproject stijgen door lokale inflatie of verstoorde toeleveringsketens, moet de verkoop van CO₂-certificaten die realiteit weerspiegelen.
Ook het marktsentiment speelt een rol. Als kopers van CO₂-certificaten het gevoel hebben dat een bepaalde sector oververzadigd of ondergereguleerd is, kunnen ze hun investeringen verplaatsen naar alternatieve projectcategorieën, wat tot micro-schommelingen in de gemiddelde prijs leidt, afhankelijk van het vertrouwen van investeerders.
De CO₂-certificatenmarkt begrijpen
De markt voor CO₂-certificaten is niet langer het ondoorzichtige, gefragmenteerde ecosysteem van vroeger. Ze evolueert, gedreven door innovatie, digitale infrastructuur en een groeiend wereldwijd besef van de urgentie rond CO₂-emissies.
In 2025 zorgen de opkomst van digitale registers, dashboards en handelsplatforms voor ongekende prijstransparantie in de vrijwillige CO₂-markt. Tools zoals Carbon Forward en andere gespecialiseerde beurzen maken het gemakkelijker om de beschikbaarheid van certificaten te volgen, historische prijsgegevens in te zien en CO₂-transacties efficiënter uit te voeren. Deze platforms bieden ook toegang tot gestandaardiseerde technische specificaties en projectmetadata, wat kopers helpt om CO₂-compensatieprojecten met meer vertrouwen te beoordelen.
Dat is vooral van belang voor mkb-bedrijven en nieuwe toetreders die hun CO₂-voetafdruk willen verkleinen, maar niet de middelen hebben voor eigen analisten. Dankzij duidelijkere methoden om de kwaliteit van CO₂-certificaten te beoordelen, aanbod te vergelijken en de inkoop over meerdere projecten te beheren, worden kopers beter geïnformeerd en selectiever.
Lees meer: Hoe gebruikt u onze CO₂-voetafdrukcalculator om klimaatneutraal te worden
De opkomst van een robuuste secundaire markt draagt bij aan een dynamischer en meer liquide ecosysteem. Bedrijven kunnen nu flexibeler CO₂-certificaten kopen of doorverkopen: soms om bij te sturen op basis van bijgewerkte emissiedoelen, soms om hun CO₂-strategie te diversifiëren. Deze liquiditeit verhoogt de marktefficiëntie en maakt een betere risicospreiding binnen portefeuilles mogelijk.
Daar staat tegenover dat dit ook extra complexiteit met zich meebrengt. De registratie en het volgen van certificaten moet volledig waterdicht zijn om dubbele claim (waarbij twee partijen dezelfde emissiereductie claimen) of dubbele uitgifte (waarbij een certificaat onbedoeld twee keer wordt verkocht) te voorkomen. Deze risico’s benadrukken het belang van geloofwaardige, goed gecontroleerde administratieve structuren en formele procedures die aansluiten bij de best practices van toonaangevende CO₂-certificeringsprogramma’s.
De rol van de projectontwikkelaar is belangrijker dan ooit. Nu de verwachtingen voor hoogwaardige CO₂-certificaten toenemen, wordt van ontwikkelaars gevraagd dat zij meer transparantie bieden, tijdig rapporteren en duidelijk maken hoe hun projecten bijdragen aan bredere milieueffecten en CO₂-verwijdering.
Een close-up van een persoon die brandhout weegt tijdens een kooktest in het kader van DGB’s Hongera-project voor energiezuinige kooktoestellen. Hongera Energy Efficient Cookstoves Project, DGB.
Deze ontwikkelingen helpen bedrijven om zich beter in te dekken tegen prijsschommelingen, hun budgetten efficiënter te beheren en vooruit te plannen voor toekomstige certificaatuitgiften, zonder zich bloot te stellen aan onnodige project-specifieke risico’s.
Risico's en risicobeperking bij handel in CO₂-certificaten
Ook in een volwassen wordende CO₂-markt brengt investeren in compensatieprojecten bepaalde risico’s met zich mee. Voor kopers van CO₂-certificaten die hun budget én hun milieubelofte willen beschermen, is het essentieel om deze risico’s te begrijpen en te weten hoe ze kunnen worden beperkt.
Belangrijkste risico's
De meest voorkomende zorgen zijn onder andere het risico op terugdraaiing, waarbij opgeslagen CO₂ later weer vrijkomt (bijvoorbeeld door een bosbrand), en het bredere risico van projectfalen als gevolg van gebrekkig beheer, bestuursproblemen of onvoorziene omstandigheden. Individuele projecten kunnen ook ondermaats presteren als de technische specificaties zwak zijn of als beheersplannen niet worden nageleefd.
Andere aandachtspunten zijn dubbele claims (waarbij meerdere partijen dezelfde CO₂-reductie claimen), dubbele uitgifte van CO₂-certificaten, of het uitblijven van levering als normen niet strikt worden toegepast, wat allemaal de geloofwaardigheid van een CO₂-project in gevaar kan brengen.
Hoe deze risico's te beperken
Om deze risico’s aan te pakken, stellen toonaangevende programma’s voor CO₂-certificering, zoals Verra en de Gold Standard, verplichte waarborgen in zoals bufferreserves, bijdragen aan gezamenlijke bufferpools en audits door onafhankelijke derden. Deze maatregelen fungeren als vangnet bij tegenvallende prestaties of verlies, en compenseren het effect van terugdraaiing.
Andere slimme strategieën zijn het uitvoeren van een projectspecifieke risico-analyse, het beoordelen van basisscenario’s en het nagaan of de projectontwikkelaar beschikt over een bewezen staat van dienst op het gebied van financieel beheer en naleving van standaarden.
Uiteindelijk is de veiligste aanpak om te kiezen voor hoogwaardige CO₂-certificaten afkomstig van gerenommeerde projectontwikkelaars die werken met betrouwbare, transparante mechanismen.
De belofte van DGB: kwaliteit voorop
Voor organisaties die streven naar echte, meetbare impact, is het van essentieel belang om prioriteit te geven aan hoogwaardige CO₂-certificaten. Deze certificaten staan niet alleen voor vermeden of verwijderde CO₂-uitstoot, maar belichamen impact, zorgvuldigheid en transparantie.
Kies voor projecten met robuuste verificatiekaders, conservatieve basisscenario’s en een minimale garantie op blijvend effect. De beste projecten voldoen aan strikte technische vereisten en leveren tastbare voordelen op.
Het compenseren van uitstoot gaat niet alleen over het nemen van verantwoordelijkheid, maar draait ook om het versnellen van échte verandering. In een complexe en voortdurend veranderende CO₂-markt is meer nodig dan alleen voldoen aan de regels. Het vraagt om visie, strategie en een focus op resultaten die verder reiken dan één ton CO₂.
Bij DGB Group koppelen we de CO₂-markt aan integrale duurzaamheidsstrategieën. Met ons portfolio van hoogwaardige CO₂-certificaten en ESG-georiënteerde investeringsproducten helpen we organisaties hun emissiedoelen te behalen én tegelijkertijd bij te dragen aan concrete milieu-impact en maatschappelijke vooruitgang.
Leden van de lokale gemeenschap en het DGB-team tijdens de distributie van zaailingen. Hongera Reforestation Project, DGB.
Als beursgenoteerd bedrijf op Euronext zet DGB zich in voor het leveren van geverifieerde natuurprojecten die ecosystemen herstellen, biodiversiteit versterken en langdurige waarde creëren. Onze grootschalige herbebossings- en gemeenschapsprojecten zijn erop gericht niet alleen CO₂-uitstoot te compenseren, maar ook natuur te behouden en lokale bestaansmiddelen te ondersteunen.
U kunt CO₂-certificaten rechtstreeks bij DGB aanschaffen, tegen de spotprijs of via prijsafspraken voor toekomstige levering, afhankelijk van de behoeften en strategie van uw organisatie. Al onze CO₂-certificaten zijn gecertificeerd door Verra of de Gold Standard, wat hun kwaliteit en impact garandeert. Wanneer u uw uitstoot bij ons compenseert, ontvangt u een impactrapport, een communicatiepakket en een compensatiecertificaat met badge, zodat u uw positieve bijdrage met vertrouwen kunt delen.
Door voor DGB te kiezen, doet u meer dan alleen uw CO₂-voetafdruk verkleinen: u helpt mee aan een groenere, schonere en duurzamere wereld.
